Ra'
Forum Koordinatör
- Katılım
- 25 Şubat 2025
- Mesajlar
- 1.469
- Tepkime puanı
- 92
- Puan
- 48
İspanya’da Endülüs Emevilerinin yıkılışından sonra kurulan emirliklerin en kuvvetlilerinden biri. Suriye’den Yemen’e, Yemenden Endülüs’e göçen Beni Lahm kabilesi mensuplarından Endülüslü kumandan Muhammed bin Abbad’ın oğlu Kadı Ebü’l-Kasım Muhammed tarafından Kuruldu. 1023 (H. 414) de bağımsızlığını kazandı. 1095 (H. 488)’e kadar devam etti.
Abbadiler, İşbiliyye ve çevresinde hakimiyet kurdular. Ebü’l-Kasım Muhammed’in vefatından sonra El-Mu’tedıd lakabıyla anılan oğlu Abbad, padişah oldu. El-Mu’tedıd, babasının, küçük berberi hanedanlarına karşı başlattığı savaşı sürdürdü. Hanedanlığın topraklarını büyük ölçüde genişletti. El-Mu’tedıd şair olduğundan, edib ve şairleri himayesi altına aldı. Ölümünden sonra yerine oğlu El-Mu’temid geçti.
El-Mu’temid, saltanatının ilk yıllarında Beni Cevher hanedanlığını ortadan kaldırarak, Kurtuba’yı yönetimi altına aldı. Fakat diğer emirler gibi hıristiyan kralı Altıncı Alfonso’ya vergi ödemek mecburiyetinde idi. Şair olan El-Mu’temid, mizacı İtibariyle çok hassas olup, ziyadesiyle dünyaya düşkündü. Sarayı, Endülüs’deki emirlerin sarayları arasında en lüksü idi.
Kastilla kralı Altıncı Alfonso’nım komutanlarından Rodrigo Diaz de Bivar, 1089 senesinde Abbadilere hücum ederek, büyük bir yenilgiye uğrattı ve Abbadi topraklarının büyük kısmını ele geçirdi. Bunun üzerine El-Mu’temid, Afrika’da hüküm süren Murabıtların padişahı Yusuf bin Tafşin’den yardım istedi. Bu yardım, hanedanlığının sonu oldu. Bu tehlikeyi gören ve kendisini ikaz edenlere, El-Mu’temid; “Kaştale’de bir domuz çobanı olmaktansa, Afrika’da bir deve güdücüsü olmayı yeğ tutarım” cevabını verdi.
Yusuf bin Tafşin, El-Mu’temid’in yardım davetini kabul edip, Endülüs’ün Ezzallaka mevkiinde Altıncı Alfonso ile karşılaştı ve emri altındaki yirmi bin kişilik orduyla mağlub etti. Altıncı Alfonso canını zor kurtardı. Yusuf bin Tafşin, bu seferden sonra Afrika’ya geri döndü. Fakat bir süre sonra İspanya’nın verimli topraklarını ele geçirmek için müttefik sıfatıyla değil, fatih sıfatıyla Endülüs’e geçti. 1090 (H. 483) senesi Kasım ayında Gırnata’yı aldı. Bunu takib eden aylarda İşbiliyye ve diğer şehirleri de ele geçirdi. El-Mu’temid’i, Fas’ın Agmad kasabasına sürdü. Böylece bütün Endülüs müslümanları, Murabıtların himayesine alındı. Son Abbadi meliki olan El-Mu’temid, hayatının geri kalan kısmını Agmad kasabasında sefil ve acınacak bir halde geçirdi. Nihayet 1095 senesinde öldü.
Abbadi hükümdarları
Abbadi hükümdarları
Tahta çıkış tarihi
Birinci Muhammed bin Abbad
1023 (H. 414)
Abbad el-Mu’tedıd
1042 (H. 433)
İkinci Muhammedel-Mu’temid
1069-1091 (H. 461-484)
1) El-Vesaik; cild-7, sh. 232, 238
2) Endülüs tarihi; cild-2, sh. 5, cild-3, sh. 76
3) Düveli İslamiyye; sh. 25, 29, 48
Abbadiler, İşbiliyye ve çevresinde hakimiyet kurdular. Ebü’l-Kasım Muhammed’in vefatından sonra El-Mu’tedıd lakabıyla anılan oğlu Abbad, padişah oldu. El-Mu’tedıd, babasının, küçük berberi hanedanlarına karşı başlattığı savaşı sürdürdü. Hanedanlığın topraklarını büyük ölçüde genişletti. El-Mu’tedıd şair olduğundan, edib ve şairleri himayesi altına aldı. Ölümünden sonra yerine oğlu El-Mu’temid geçti.
El-Mu’temid, saltanatının ilk yıllarında Beni Cevher hanedanlığını ortadan kaldırarak, Kurtuba’yı yönetimi altına aldı. Fakat diğer emirler gibi hıristiyan kralı Altıncı Alfonso’ya vergi ödemek mecburiyetinde idi. Şair olan El-Mu’temid, mizacı İtibariyle çok hassas olup, ziyadesiyle dünyaya düşkündü. Sarayı, Endülüs’deki emirlerin sarayları arasında en lüksü idi.
Kastilla kralı Altıncı Alfonso’nım komutanlarından Rodrigo Diaz de Bivar, 1089 senesinde Abbadilere hücum ederek, büyük bir yenilgiye uğrattı ve Abbadi topraklarının büyük kısmını ele geçirdi. Bunun üzerine El-Mu’temid, Afrika’da hüküm süren Murabıtların padişahı Yusuf bin Tafşin’den yardım istedi. Bu yardım, hanedanlığının sonu oldu. Bu tehlikeyi gören ve kendisini ikaz edenlere, El-Mu’temid; “Kaştale’de bir domuz çobanı olmaktansa, Afrika’da bir deve güdücüsü olmayı yeğ tutarım” cevabını verdi.
Yusuf bin Tafşin, El-Mu’temid’in yardım davetini kabul edip, Endülüs’ün Ezzallaka mevkiinde Altıncı Alfonso ile karşılaştı ve emri altındaki yirmi bin kişilik orduyla mağlub etti. Altıncı Alfonso canını zor kurtardı. Yusuf bin Tafşin, bu seferden sonra Afrika’ya geri döndü. Fakat bir süre sonra İspanya’nın verimli topraklarını ele geçirmek için müttefik sıfatıyla değil, fatih sıfatıyla Endülüs’e geçti. 1090 (H. 483) senesi Kasım ayında Gırnata’yı aldı. Bunu takib eden aylarda İşbiliyye ve diğer şehirleri de ele geçirdi. El-Mu’temid’i, Fas’ın Agmad kasabasına sürdü. Böylece bütün Endülüs müslümanları, Murabıtların himayesine alındı. Son Abbadi meliki olan El-Mu’temid, hayatının geri kalan kısmını Agmad kasabasında sefil ve acınacak bir halde geçirdi. Nihayet 1095 senesinde öldü.
Abbadi hükümdarları
Abbadi hükümdarları
Tahta çıkış tarihi
Birinci Muhammed bin Abbad
1023 (H. 414)
Abbad el-Mu’tedıd
1042 (H. 433)
İkinci Muhammedel-Mu’temid
1069-1091 (H. 461-484)
1) El-Vesaik; cild-7, sh. 232, 238
2) Endülüs tarihi; cild-2, sh. 5, cild-3, sh. 76
3) Düveli İslamiyye; sh. 25, 29, 48
