Ra'
Forum Koordinatör
- Katılım
- 25 Şubat 2025
- Mesajlar
- 1.469
- Tepkime puanı
- 92
- Puan
- 48
Abbasi Devleti’nin meşhur vezirlerinin mensub olduğu bir aile. Bermekiler, müslüman olmadan önce, Belh’deki Nevbahar budist tapınağı rahipleri idiler. Tapınağın rahipliği Babadan oğula geçerdi. Bu aileden Halid bin Bermek, Emevi Devleti Horasan valisi Kuteybe bin Müslim zamanında müslüman oldu. Abbasi Devleti kurulunca, önce Halid bin Bermek ve bundan sonra da oğlu ve iki torunu vezirlik yaptı. Bunlar; Yahya bin Halid, Fazıl bin Yahya ve Ca’fer bin Yahya’dır. Bu ailenin Abbasi Devleti’ne vezirliği, Devletin kuruluşundan, Harun Reşid’in halifeliğinin ortalarına kadar devam etti.
Bermeki ailesinden Abbasi Devleti’nin ilk veziri olan Halid’in babası Bermek; felsefe, astronomi ve tıb ilimlerinde yetişmiş bir bilgin olup, Emevi Devleti saraylarına girerek, bazı mühim şahısları tedavi etmişti. Halid bin Bermek, Ebu Müslim Horasani’nin ma’iyyetinde bulunup, Abbasi Devleti’nin kurulmasında büyük gayret gösterdi. Bu sebeple, ilk Abbasi halifesi Ebü’l-Abbas es-Seffah onu önce baş katipliğe, sonra beyt-ül-mal’ın idaresine ve bundan sonra da vezirlik makamına tayin etti. Halid bin Bermek; isabetli görüşleri, başarılı idaresi ve askeri işlerdeki muvaffakiyetiyle meşhur oldu. Ebu Müslim’in komutasında savaşlara katıldı. 765 (H. 148) senesinde Taberistan valiliğine tayin edildi. Burada 4 sene valilik yaptı. Bizans üzerine yapılan seferlere de katılıp, bazı kalelerin alınmasında çok başarıları görüldü. Bağdad şehrinin kuruluşunda önemli vazifeler aldı. Bağdad’da pek çok bina yaptırdı. Mansur’un halifeliğinin son yıllarında, Musul valiliğine tayin edildi. Oğlu Yahya’yı da Azerbaycan valiliğine tayin ettirdi. Musul valisi iken halk tarafından çok sevildi. Meziyetleri ve faziletleriyle herkesin takdirini kazandı. 781 (H. 164) senesinde vefat etti.
Bermeki ailesinden, Abbasi vezirliği yapan ikinci şahıs, Halid bin Bermek’in oğlu Yahya bin Halid’dir. Yahya bin Halid, halife Mansur zamanında Azerbaycan ve Ermeniye valilikleri yaptı. Abbasi halifelerinden Mehdi, onu vezirlik makamına getirdi ve oğlu Harun Reşid’in yetiştirilmesiyle de vazifelendirdi. Harun Reşid halife olunca, Yahya bin Halid’i eski vazifesinde bıraktı ve Beyt-ül-mal’in idaresini de verdi. Yahya bin Halid, on yedi sene vezirlik makamında kaldı. Bu müddet içinde, oğulları Fazıl bin Yahya ve Ca’fer bin Yahya ile birlikte Abbasi Devleti’nin idaresinde çok büyük hizmetleri oldu.
Bermekilerden, üçüncü olarak Fazıl bin Yahya vezirlik yaptı. 793 (H. 177) senesinden 797 (H. 181) senesine kadar Taberistan, Ermeniye, Azerbaycan ve Horasan eyaletlerini idare etti. Horasan’da vali iken kalabalık bir ordu kurdu. Zaferler kazandı. Bu ordudan yirmi bin kişilik bir grubu. Bağdaaa, halifenin emrine gönderdi. İdare ettiği yerlerde camiler, büyük binalar yaptırdı. Kanallar açtırdı. Büyük başarılar gösterip itibar kazandı. Bermeki ailesinden dördüncü ve son şahıs olarak vezirlik yapan Ca’fer bin Yahya’nın Harun Reşid ile çok yakın bir dostluğu vardı ve gece gündüz beraber idiler. Bu sebeple uzun müddet vezirlik yaptı. Pek çok servete ve imtiyaza sahib olan Ca’fer, babası ve kardeşinden daha çok meşhur oldu. Kendisi, babası ve kardeşleri son derece müreffeh bir hayat yaşadılar. Pek çok servete sahib oldular. Muhtaçları, alimleri, san’atkarları görüp gözettiler ve sayılamayacak derecede hayır kurumları yaptılar. Böylece Bermeki ailesi, Abbasi Devleti’nin hem idaresinde ve hem de memleketin imarında, ilmin yayılmasında, ziraat, san’at, ticaret ve diğer alanların gelişmesinde çok hizmet ettiler.
Bermeki ailesinin Abbasi Devleti içinde önemli bir nüfuza ve itibara ve bunun yanında fevkalade bir servete sahib olması dikkati çekiyordu. Hatta, devlete tamamen hakim olacakları düşüncesi yaygın bir hale gelmişti. Bütün bunlar, birtakım fitnelerin çıkmasına sebeb oldu ve neticede Bermeki ailesinden en meşhur vezir olan Ca’fer bin Yahya 803 (H. 187) senesinde öldürüldü. Yerine Fazl bin Rebi, vezir olarak tayin edildi. Katledilen Ca’fer bin Yahya’nın babası Yahya bin Halid ve kardeşleri Fazıl, Muhammed ve Musa ise hapsedildiler. Mallarına da el kondu. Yahya bin Halid, 804 (H. 188) senesinde, Fazıl bin Yahya da bundan bir sene sonra hapisde iken vefat ettiler. Bundan sonra Bermeki ailesi, devlet işlerinden tamamen uzaklaşıp, tarih sahnesinden çekildi.
Bermeki ailesinden Abbasi Devleti’nin ilk veziri olan Halid’in babası Bermek; felsefe, astronomi ve tıb ilimlerinde yetişmiş bir bilgin olup, Emevi Devleti saraylarına girerek, bazı mühim şahısları tedavi etmişti. Halid bin Bermek, Ebu Müslim Horasani’nin ma’iyyetinde bulunup, Abbasi Devleti’nin kurulmasında büyük gayret gösterdi. Bu sebeple, ilk Abbasi halifesi Ebü’l-Abbas es-Seffah onu önce baş katipliğe, sonra beyt-ül-mal’ın idaresine ve bundan sonra da vezirlik makamına tayin etti. Halid bin Bermek; isabetli görüşleri, başarılı idaresi ve askeri işlerdeki muvaffakiyetiyle meşhur oldu. Ebu Müslim’in komutasında savaşlara katıldı. 765 (H. 148) senesinde Taberistan valiliğine tayin edildi. Burada 4 sene valilik yaptı. Bizans üzerine yapılan seferlere de katılıp, bazı kalelerin alınmasında çok başarıları görüldü. Bağdad şehrinin kuruluşunda önemli vazifeler aldı. Bağdad’da pek çok bina yaptırdı. Mansur’un halifeliğinin son yıllarında, Musul valiliğine tayin edildi. Oğlu Yahya’yı da Azerbaycan valiliğine tayin ettirdi. Musul valisi iken halk tarafından çok sevildi. Meziyetleri ve faziletleriyle herkesin takdirini kazandı. 781 (H. 164) senesinde vefat etti.
Bermeki ailesinden, Abbasi vezirliği yapan ikinci şahıs, Halid bin Bermek’in oğlu Yahya bin Halid’dir. Yahya bin Halid, halife Mansur zamanında Azerbaycan ve Ermeniye valilikleri yaptı. Abbasi halifelerinden Mehdi, onu vezirlik makamına getirdi ve oğlu Harun Reşid’in yetiştirilmesiyle de vazifelendirdi. Harun Reşid halife olunca, Yahya bin Halid’i eski vazifesinde bıraktı ve Beyt-ül-mal’in idaresini de verdi. Yahya bin Halid, on yedi sene vezirlik makamında kaldı. Bu müddet içinde, oğulları Fazıl bin Yahya ve Ca’fer bin Yahya ile birlikte Abbasi Devleti’nin idaresinde çok büyük hizmetleri oldu.
Bermekilerden, üçüncü olarak Fazıl bin Yahya vezirlik yaptı. 793 (H. 177) senesinden 797 (H. 181) senesine kadar Taberistan, Ermeniye, Azerbaycan ve Horasan eyaletlerini idare etti. Horasan’da vali iken kalabalık bir ordu kurdu. Zaferler kazandı. Bu ordudan yirmi bin kişilik bir grubu. Bağdaaa, halifenin emrine gönderdi. İdare ettiği yerlerde camiler, büyük binalar yaptırdı. Kanallar açtırdı. Büyük başarılar gösterip itibar kazandı. Bermeki ailesinden dördüncü ve son şahıs olarak vezirlik yapan Ca’fer bin Yahya’nın Harun Reşid ile çok yakın bir dostluğu vardı ve gece gündüz beraber idiler. Bu sebeple uzun müddet vezirlik yaptı. Pek çok servete ve imtiyaza sahib olan Ca’fer, babası ve kardeşinden daha çok meşhur oldu. Kendisi, babası ve kardeşleri son derece müreffeh bir hayat yaşadılar. Pek çok servete sahib oldular. Muhtaçları, alimleri, san’atkarları görüp gözettiler ve sayılamayacak derecede hayır kurumları yaptılar. Böylece Bermeki ailesi, Abbasi Devleti’nin hem idaresinde ve hem de memleketin imarında, ilmin yayılmasında, ziraat, san’at, ticaret ve diğer alanların gelişmesinde çok hizmet ettiler.
Bermeki ailesinin Abbasi Devleti içinde önemli bir nüfuza ve itibara ve bunun yanında fevkalade bir servete sahib olması dikkati çekiyordu. Hatta, devlete tamamen hakim olacakları düşüncesi yaygın bir hale gelmişti. Bütün bunlar, birtakım fitnelerin çıkmasına sebeb oldu ve neticede Bermeki ailesinden en meşhur vezir olan Ca’fer bin Yahya 803 (H. 187) senesinde öldürüldü. Yerine Fazl bin Rebi, vezir olarak tayin edildi. Katledilen Ca’fer bin Yahya’nın babası Yahya bin Halid ve kardeşleri Fazıl, Muhammed ve Musa ise hapsedildiler. Mallarına da el kondu. Yahya bin Halid, 804 (H. 188) senesinde, Fazıl bin Yahya da bundan bir sene sonra hapisde iken vefat ettiler. Bundan sonra Bermeki ailesi, devlet işlerinden tamamen uzaklaşıp, tarih sahnesinden çekildi.
